تاریخچه رشته مهندسی معماری
قدیم‌ها معمار به کسی می‌گفتن که تمام فوت و فن ساخت خونه‌ها، مسجد‌ها و بازار‌ها رو می‌دونست و صفر تا صد یه بنا رو به‌تنهایی یا به همراه شاگردانش میساخت. از همون قدیم واژه ی مهندس رو به معمارها نسبت می‌دادن چون مهندس یعنی هندسه‌دان! و یه معمار هندسه‌ی ساخت یه بنا رو تمام و کمال از بر بود. سالها گذشت و معماری تبدیل به یه رشته‌ی تخصصی شد و کلی زیرمجموعه از جمله رشته‌ی معماری داخلی، معماری منظر، معماری نما و … رو به خودش اختصاص داد. امروز مثل قدیم یه معمار نمیتونه به تنهایی یه بنا رو بسازه و به متخصص‌های رشته هایی مثل عمران و سازه و حتی نقشه‌بردار نیاز داره و ساختمون‌های امروزی گاهی توسط چندین معمار طراحی میشن که مثلا یکی مسئول طراحی نمای ساختمان، یکی مسئول طراحی داخلی، یکی مسئول طراحی منظر، حیات‌ها و… رو به عده داره. در واقع هر کدوم از این مهندس‌های معمار یکی از رشته‌های زیر مجموعه ی معماری رو خوندن و به صورت تخصصی تو همون حوزه فعالیت می‌کنن.
رشته‌ای پر درآمد
رشته ی مهندسی معماری یکی از قدیمی‌ترین و در عین حال جذاب‌ترین رشته‌هایی هست که میتونید بعنوان یه رشته ی پردرآمد روش حساب کنید!
در واقع معماری یه رشته ی گسترده ست، که هم به افراد خلاق نیاز داره و هم به افرادی که بتونن اون خلاقیت رو با ابزار فنی به واقعیت تبدیل کنن. یکی ممکنه به بحث هنری این رشته بیشتر علاقه داشته باشه و یکی ممکنه بحث نرم افزاری و یا ساخت و ساز رو بیشتر دوست داشته باشه که تو همه ی این زمینه‌ها در آمد خوبی هست و اگر علاقه ای به یکی از این مباحث ندارید جای نگرانی نیست چون رشته ی معماری کاملا به کار گروهی وابسته ست. تو این رشته میتونید بعد از دوره ی کاردانی که تمامی مبانی این رشته رو یاد میگیرید، مسیر نهایی خودتونو تو این رشته انتخاب کنید.
رشته مهندسی معماری از زیر مجموعه ریاضی و فیزیک، فنی و حرفه ای و کارو دانش دانشجو میگیره و تجربه نشون داده که شاخه‌های فنی و حرفه ای به خاطر آشنایی قبلی با این رشته خیلی راحت تر درس‌های دانشگاهی رو شروع می‌کنن اما دانشجوهای رشته ریاضی ممکنه با ورود به این رشته همه چیز براشون تازگی داشته باشه ولی خب با یکم تلاش بیشتر میتونن هم قدم همکلاسی‌های دیگه بشن.
برای ورود به رشته مهندسی معماری تو چه مباحثی باید مهارت داشته باشم؟
۱- محاسبات : درسته که تو خیلی از مواقع رشته معماری به هنر گرایش داره اما چیزی که اون رو تبدیل به رشته ی مهندسی میکنه محاسبات هستش، محاسبات معماری یکی از جدانشدنی‌ترین اعضای این رشته ست، یعنی شما اگر زیباترین ساختمون رو طراحی کنید اما برپایه ی اصول و قواعد دنیای واقعی نباشه و ابعاد و اندازه نداشته باشه هیچ فرقی با یه نقاشی نداره. تو مقاطع حرفه ای تر شما باید برای طرح‌هایی که میکشید دلیل و منطق داشته باشید و نقشه‌هایی رو ارائه کنید که مو به مو و بدون هیچ ایرادی قابل اجرا باشه. البته این رو هم بگم که محاسبات معماری مبحث سختی نیست و در حد جمع و تفریق و ضرب هستش، ولی هنر اینه که همه چیز با تناسب و بدون ایراد باشه. برای همین میتونید نگاهی به آموزش‌های محاسباتی بندازید
۲- ترسیم فنی : همونطور که گفتم درسته که معماری بعد هنری بیشتری نسبت به بعد فنی داره اما هیچ چیز نباید بدون ابعاد و اندازه طراحی بشه. برای همین تو این رشته همیشه باید خط کش به دست باشید، ترم‌های اول علاوه بر ترسیمات دستی با خط کش، آموزش اسکیس و راندو (طراحی دست آزاد) یاد میگیرید و کم کم با نرم افزارهایی مثل ۳Ds Max و Autocad باید نقشه‌ها، هندسه‌ها و احجام دقیقی رو ترسیم کنید که بشه تو دنیای واقعی پیاده سازی کرد.
۳- زبان انگلیسی : کسایی که تو این زبان مهارت کسب کنن میتونن با مطالعه ی منابع و مجله‌های خارجی یه سر و گردن تو هم رشته ای‌هاشون بالاتر باشن.
۴- تاریخ : یکی از جذاب‌ترین دروس معماری، تاریخ معماری هستش که از طرفی کمک میکنه که تو طراحی‌ها از اصالت و پیشینه ی تاریخ معماری استفاده کنید.
۵- سلیقه : کسایی که تو بخش طراحی معماری فعالیت می‌کنن می‌دونن که طراحی معماری به دو بخش طراحی معماری داخلی و طراحی معماری خارجی تقسیم میشه. معمولا کسایی که تو این بخش فعالیت می‌کنن هر چی با سلیقه تر باشن تو ارائه ی کارهاشون موفق ترن. مثلا کسی که تو طراحی داخلی ساختمان فعالیت میکنه میتونه با طرح‌های خاص، نوع چیدمان مبلمان و صندلی‌ها، رنگ شناسی و خیلی موارد دیگه فضای داخلی خونه رو هر چه بهتر طراحی کنه که کم کم تو کارش شناخته بشه و پر کار باشه و نیاز به گذروندن دوره ی آموزش سبک شناسی دکوراسیون در معماری داخلی داره و همینطور برای کسایی که تو طراحی نما فعالیت می‌کنن این مورد صدق میکنه.
هزینه ی رشته معماری + وسایل مورد نیاز
رشته معماری در دسته ی رشته‌های پرهزینه قرار داره اما ارزشش رو داره! به طور مثال خرید یک لپ تاپ مناسب که بتونه پاسخگوی نرم‌افزارهایی مثل ۳Dmax و Revit باشه از اولویت هاست. همینطور در طی تحصیل تهیه ی لوازم تحریر معمارها ازجمله خط کش، پرگار، مدادهای مختلف و …، همینطور هزینه‌های چاپ مثل هزینه ی پرینت نقشه‌ها و شیت‌ها
گرایش‌های مهندسی معماری
خب! تو دوره کاردانی یا به عبارتی تو ۴ ترم اول رشته ی معماری ، آموزش مقدمات معماری رو می‌گذرونید از کشیدن نقشه‌های فنی با نرم افزار بگیر تا محاسبه‌های سازه‌های ساختمون تا دوره آموزش ماکت سازی و طراحی‌های هنری با ماژیک و آبرنگ! همینقدر رشته ی متنوع !
حالا بعد از ۴ ترم نسبت به علاقه تون انتخاب میکنید که تخصص شما چی باشه بنابراین می تونید یکی از این گرایش‌های زیر شاخه ی معماری رو انتخاب کنید:
گرایش معماری – معماری : این گرایش ادامه ی همون کاردانی هستش ولی خیلی تخصصی و سخت تر میشه، اما تو بیشتر گرایش‌ها اطلاعات کسب میکنید یعنی تو همه گرایش‌ها میتونید فعالیت کنید. راستی میتونید آموزش دروس معماری رو اینجا یاد بگیرید
گرایش معماری منظر : تو این گرایش بیشتر شما کار طراحی فضای سبز انجام میدید، هم با دفتر مهندسی‌ها میتونید کار کنید، هم با شهرداری، رشته ی خیلی پردرآمدی میتونه باشه چون افراد زیادی تو این حوزه فعالیت نمی‌کنن و میتونید بازار رو بگیرید تو مشتتون 🙂
گرایش معماری داخلی : چیزی که هیچوقت تو ایران از رونق نمیفته طراحی و اجرای فضای داخلی خونه هاست ، این گرایش رو معمولا خانوما انتخاب می کنن به خاطر اون خلاقیت و ظرافتی که طراحی داخلی داره، و مرد ها‌هم به خاطر اجرای فضاهای داخلی معمولا وارد این رشته میشن و مخصوصا الان که خونه‌ها نیاز به بازسازی، مرمت، طراحی کابینت و … دارن این رشته میتونه براتون خیلی پردرآمد باشه. البته همه چیز بستگی به خودتون داره!
گرایش معماری اسلامی : این رشته بیشتر به مطالعات و طراحی پیرامون معماری سنتی و اسلامی می‌پردازه، طرح‌هایی که به شما ارائه میشه با رشته معماری معماری یکم متفاوته و بیشتر تو حوزه مکانهای مذهبی هستش. البته میتونید تو رشته ی طراحی داخلی و طراحی نمای ساختمانی هم فعالیت داشته باشید. اینطوری نیست که بعد از این رشته فقط مشغول طراحی بناهای مذهبی باشید. باز هم تاکید می‌کنم که همه چیز بستگی به شما و نرم‌افزارهایی که مسلط هستید داره.
گرایش مطالعات معماری ایران : اگر به تاریخ معماری و نوشتن مقاله پیرامون این رشته علاقه دارید میتونید وارد این رشته بشین، از اسمش مشخصه که این رشته بیشتر تئوری هست تا طراحی.
گرایش بازسازی پس از سانحه : این گرایش سعی میکنه راهکارهایی رو آموزش بده که به کاهش آثار مخرب بعد از وقوع حوادث کمک می کنه، یعنی یادگیری اینکه چطور میشه ساختمان‌ها رو طوری طراحی کرد که در سوانحی مثل سیل، زلزله و آتشسوزی اتفاقی براشون نیفته.
گرایش مدیریت پروژه : بیشتر به مباحث مدیریتی تو این رشته می‌پردازه
گرایش تکنولوژی معماری : این گرایش هم جزو جدیدترین رشته هاست و مورد بحث در زمینه ی سازه و معماری و تکنولوژی‌های نوین ساختمانی هستش و رشته پردرآمدی هست.
گرایش انرژی معماری : این گرایش هم با توجه به اینکه تو دوره ای زندگی می‌کنیم که آلودگی‌های محیطی زیادی در کره زمین ایجاد شده، این رشته راهکار هایی رو ارائه میده که چطور ساختمون هایی رو طراحی کنیم که کمترین مصرف انرژی رو داشته باشن و با تنظیم شرایط محیطی آلایندگی کمتری ایجاد کنن. این رشته به تازگی در ایران مورد توجه زیادی واقع شده و میتونه بسیار پر درآمد باشه. آموزش های مربوط به این رشته رو اینجا میتونید ببینید
آینده کاری
بعد از فارغ التحصیلی یه سری مراحل هست به اسم کسب پروانه اشتغال از نظام مهندسی که اگر آزمون‌های مرتبط رو با موفقیت طی کنید میتونید یه دفتر شخصی داشته باشید و به صورت رسمی فعالیت کنید و همینطور میتونید تو یکی از این موارد وارد بشین و تو شغل آینده موفق باشید :
- تاسیس دفتر طراحی معماری شخصی (درصورت کسب پروانه)
- تاسیس شرکت مهندسی در زمینه ساخت و ساز (درصورت کسب پروانه)
- همکاری بعنوان طراح معمار در شرکت‌های مهندسی معماری
- طراحی معماری، داخلی، نما و… ساختمان‌های مختلف بصورت پروژه‌های شخصی با موضوعات فضاهای مسکونی، اداری، تجاری و …
- نظارت بر اجرای پروژه‌های ساختمانی (در صورت کسب پروانه)
- اجرای ساختمان‌ها بصورت همکاری با طراحان و سرمایه‌گذارهای مختلف
- استخدام به عنوان نقشه‌کش معماری در دفاتر مهندسی مختلف
- مدلساز و طراح سه بعدی پروژه‌های معماری
- متره و برآورد پروژه‌های ساختمانی
- مشاور ساخت و ساز (درصورت کسب پروانه)
- تاسیس کلینیک ساختمانی و ارائه خدمات مربوط به مصالح ساختمانی
- تدریس دروس تخصصی معماری به دانشجوها در خصوص نرم افزارها و اسکیس و راندو
توصیه ی آخر
در آخر همونطور که در مقاله‌های قبلی گفتم بگم که به عنوان یک فعال در رشته ی مهندسی معماری این نصیحت رو از من بشنوید که فقط حدود ۵۰ درصد از مباحثی که در دانشگاه یاد میگیرید میتونه تو بازار کار برای شما سودمند باشه و ۵۰ درصد دیگه تماما بستگی به خودتون داره، اینکه خارج از دانشگاه آموزش‌های مرتبط رو دنبال کنید یا نه، توی دفاتر مهندسی مشغول کارآموزی بشید یا نه. چون رشته ی معماری ۵۰ درصد علم و ۵۰ درصد دیگه تجربه ست.
پس پیشنهاد میدیم حتما آموزش‌های مرتبط با این رشته رو در سایت معتبر فرادرس دنبال کنید.
